EU vs Big Tech
Europa aan zet in de AI-race en regelgeving die innovatie remt.
De technologiewereld is continu in beweging. Met Techkijk blijf je op de hoogte van ontwikkelingen, trends en gebeurtenissen op het gebied van technologie, waaronder cloud, AI en regelgeving.
In deze editie de aankondiging van het EU AI Champions-initiatief en een interview met Aura Salla (MEP) over Europese digitale regelgeving.
Europa lanceert het EU AI Champions-initiatief 🚀
Tijdens de AI Action Summit in Parijs op 10 en 11 februari 2025 werd een belangrijke stap gezet richting Europa’s digitale toekomst. Met de lancering van het EU AI Champions-initiatief, gesteund door meer dan zestig toonaangevende Europese bedrijven, heeft de Europese Commissie een krachtig signaal afgegeven: Europa wil zich profileren als wereldleider op het gebied van kunstmatige intelligentie (AI).
De aankondiging, gedaan door Commissievoorzitter Ursula von der Leyen en de Franse president Emmanuel Macron, werd met veel ambitie en enthousiasme ontvangen. Maar wat maakt dit initiatief zo bijzonder?
Wat is het EU AI Champions-initiatief?
Dit programma brengt grote en kleine Europese bedrijven samen, waaronder namen als Airbus, ASML, Siemens en Philips. Het doel is om Europa te positioneren als leider in AI door te investeren in infrastructuur en talent en door samenwerking te stimuleren tussen bedrijfsleven, wetenschap en overheid. Dit gaat verder dan losse projecten: het initiatief belichaamt een gecoördineerde strategie om Europa’s industriële en technologische kracht te versterken.
InvestAI, een cruciaal onderdeel van deze strategie, mobiliseert maar liefst €200 miljard aan investeringen in AI, inclusief de bouw van vier nieuwe AI-gigafabrieken. Deze fabrieken bieden de infrastructuur voor het trainen van zeer grote AI-modellen en maken het mogelijk dat niet alleen grote spelers, maar ook kleinere bedrijven toegang hebben tot deze technologie. Von der Leyen omschreef dit als een CERN voor AI, een plek waar de beste talenten samenkomen om de toekomst van AI vorm te geven.
Waarom nu?
De lancering komt op een cruciaal moment. De AI-race is volop gaande, en hoewel veel stemmen beweren dat Europa achterloopt op de VS en China, ziet von der Leyen dat anders: "De race is verre van gelopen. Europa heeft alles te winnen door zich te focussen op toepassingen in belangrijke sectoren zoals gezondheidszorg, energie en productie".
De urgentie is duidelijk. Europa’s economische groei en concurrentievermogen staan onder druk. Een succesvolle adoptie van AI kan die trend keren en nieuwe kansen creëren. Toch is de Europese aanpak bewust anders: open samenwerking, ethische richtlijnen en betrouwbare technologie staan centraal.
Wat is ervoor nodig om te slagen?
Om dit ambitieuze plan te realiseren, moet Europa enkele obstakels overwinnen. Regelgeving en bureaucratie worden vaak genoemd als belemmeringen. Hoewel regels zoals de AI Act bedoeld zijn om veiligheid te garanderen, is er ook kritiek dat te veel regelgeving innovatie kan remmen. Ursula von der Leyen erkende dit en beloofde "minder rode tape en meer duidelijkheid" om bedrijven te ondersteunen in deze transitie.
Verdeelde reacties, maar breed draagvlak.
Niet iedereen juicht het initiatief toe. De Verenigde Staten uitten tijdens de AI-top felle kritiek op de strenge Europese regelgeving, die volgens hen innovatie in de kiem kan smoren. Toch is er brede steun van Europese bedrijven en zestig andere landen, wat het vertrouwen in deze unieke aanpak benadrukt.
Met het EU AI Champions-initiatief laat Europa zien dat het niet alleen wil volgen, maar juist wil leiden in de AI-revolutie. De weg ligt open om AI in te zetten als een kracht voor economische groei, innovatie en maatschappelijke vooruitgang.
Bekijk hier de volledige toespraak van Ursula von der Leyen tijdens de AI Action Summit.
Europese digitale regelgeving remt eigen innovatie: Aura Salla over hoe Europa de race kan winnen 🔥
In een recent interview met de Financial Times uitte Aura Salla, voormalig lobbyist voor Meta en tegenwoordig lid van het Europees Parlement (MEP), scherpe kritiek op de Europese digitale regelgeving. Salla, die jarenlang ervaring heeft opgedaan binnen zowel de Europese Commissie als de techsector, heeft een uniek perspectief op de spanningsvolle relatie tussen Europa en Big Tech.
Van Brussel naar Big Tech en terug naar de politiek
Aura Salla’s carrière leest als een diplomatiek-technologische reis. Na zes jaar bij de Europese Commissie werd ze door een headhunter benaderd voor de rol van Head of EU Affairs bij Meta (toen nog Facebook). Aanvankelijk weigerde ze, vooral vanwege het recente Cambridge Analytica-schandaal, maar besloot uiteindelijk toch de overstap te maken. “Ga daarheen en doe het beter,” werd haar verteld. Ze ging de uitdaging aan, werkte aan databeleid en leerde van binnenuit hoe Big Tech functioneert.
Na haar terugkeer in de politiek zet Salla zich nu in om de regels die ze ooit hielp vormgeven kritisch te evalueren. “Wat Europa nodig heeft, is sterke techbedrijven die kunnen groeien op eigen bodem. Helaas zorgen de huidige regels ervoor dat juist onze eigen bedrijven worden belemmerd,” stelt ze.
De AI Act en fragmentatie van de Europese markt
Een van de grootste zorgen van Salla is de nieuwe AI Act, die ze omschrijft als “een van de strengste en meest complexe ter wereld”. Volgens haar maakt de wet het moeilijk voor Europese bedrijven om te concurreren met Amerikaanse en Chinese techreuzen. De wet verplicht elk EU-lidstaat om een eigen regulatory sandbox (proefomgeving) te creëren, wat volgens Salla leidt tot fragmentatie en onzekerheid bij bedrijven.
“Het gebrek aan toegang tot data en risicokapitaal in Europa vormt al een groot obstakel. Deze complexe regelgeving maakt het alleen maar erger,” waarschuwt ze. Ze benadrukt dat Amerikaanse bedrijven voldoende juridische middelen hebben om met de regels om te gaan, terwijl Europese scale-ups vastlopen in een doolhof van wetgeving.
Waarom de EU deze regels bedacht heeft
De intenties achter de Europese regelgeving zijn volgens Salla vaak goed. De AI Act, de Digital Services Act (DSA) en de Digital Markets Act (DMA) moeten zorgen voor eerlijke concurrentie en bescherming van gebruikersrechten. Ze zijn bedoeld om te voorkomen dat Big Tech te veel macht krijgt en innovatie verstikt. Toch ziet Salla een probleem in de uitvoering: “Het doel was goed, maar de uitvoering laat te wensen over. De focus moet liggen op handhaving van bestaande regels in plaats van telkens nieuwe wetgeving op te stellen.”
Haar oproep: pauze in regelgeving en focus op Europese bedrijven.
Salla pleit voor een tijdelijke stop op nieuwe wetgeving. “We moeten bestaande regels eerst goed evalueren en handhaven. Daarnaast moet de EU investeren in eigen bedrijven, toegang tot data vergemakkelijken en minder bureaucratische obstakels opwerpen.” Een uniforme aanpak zonder fragmentatie zou volgens haar helpen om de Europese techsector echt te laten groeien.
Haar boodschap is duidelijk: Europese regelgeving moet niet een last zijn voor lokale bedrijven, maar een springplank om te concurreren op wereldschaal. “We hebben een sterke interne markt nodig waar data vrij gedeeld kan worden, zonder dat bedrijven struikelen over juridische hindernissen. Alleen zo kunnen we de race om innovatie winnen.”
Luister hier het volledige interview met Aura Salla.
Update Cloud Kootwijk en digitale soevereiniteit 💡
Deze week is er volop gesproken en geschreven over digitale soevereiniteit. Het Cloud Kootwijk-voorstel van Bert Hubert kreeg veel media-aandacht en werd besproken tijdens het rondetafelgesprek “Digitale soevereiniteit Rijksoverheid” in de Tweede Kamer. 👈
Bert heeft inmiddels een eigen nieuwsbrief. In de eerste editie meldt hij wat er op zijn programma staat en welke onderwerpen hij actief volgt. In de tweede editie blikt hij terug op de belangrijkste gebeurtenissen van de week.
iBestuur besteedde aandacht aan de ontwikkelingen met artikelen zoals ‘Experts slaan alarm over digitale soevereiniteit’.
Het DLD (Digital-Life-Design) publiceerde een artikel waarin Francesca Bria haar EuroStack-strategie toelicht, gericht op een digitaal autonoom Europa en een onafhankelijker, duurzaam digitaal ecosysteem.
De technologiewereld is continu in beweging. Met Techkijk blijf je op de hoogte van ontwikkelingen, trends en gebeurtenissen op het gebied van technologie, waaronder cloud, AI en regelgeving.
Mis nooit een update – abonneer je om volledige toegang te krijgen tot de nieuwsbrief en het publicatiearchief.